Gisteren organiseerde de provincie Groningen een rondetafeldiscussie met de focusgroep Sloopopgave goedkope koopsector Eemsdelta – een gevarieerd gezelschap experts uit overheid, samenleving, wetenschap en markt. De primaire vraag voor de discussie: wanneer en met welke aanpak (inzet en schaal) moet de overheid investeren in de koopsector met oog op leefbaarheid en beheersbare leegstand? Ik ben als lid van de focusgroep uitgenodigd op basis van onze kennis op het vlak van woningmarkt, co-creatie, marketing en de ervaringen opgedaan tijdens de studiereizen die ik recent organiseerde naar krimpgebieden in het oosten van Duitsland en Detroit.
De context voor de focusgroep ligt in de constatering van de krimpregio Eemsdelta, de provincie Groningen en het ministerie van BZK dat de goedkope koopsector aandacht verdient in de huidige economische en demografische ontwikkeling in Delfzijl en omgeving. Hier ligt een grote opgave die nu nog grotendeels buiten beeld is, en waarvoor nauwelijks middelen voor beschikbaar zijn. Vanaf 2020 is in de Eemsdelta – ook in de koopsector – krimp van het aantal huishoudens te verwachten.
In de discussie komt een keur aan onderwerpen en inzichten aan bod, passend bij de breedte waarin het vraagstuk zich bevindt. Interessant is om te zien dat er tussen de deelnemers een behoorlijke overeenstemming bestaat waar het gaat om de rol van de overheden: eerder faciliteren dan sturen, maar dat de interpretatie van die termen sterk verschilt. Een interessante vraag in dat kader is dan ook: investeer je als overheid (of grijp je in) op de slechtste plekken of plekken die nog kwaliteit hebben en waar een investering een multiplier kan zijn voor ook de slechtere gebieden. Een deels politiek vraagstuk dus.
Vanuit de ontwikkelingen in de samenleving en woningmarkt schenk ik aandacht aan trajecten in co-creatie met burgers en ondernemers. Met name door in te zetten op de kansen die zij zien en hun eigen gevoel van verantwoordelijkheid. Het doel van een dergelijke insteek kan tweeërlei zijn: enerzijds de positieve bijdrage in sociaal-economische zin en anderzijds het vliegwiel effect, de grote spin-off van een kleinschalige aanpak. Aan de orde komen vervolgens voorbeelden van grote burgerkracht, en initiatieven die daaruit zijn voortgekomen ten goede van de leefbaarheid.
De studiereizen die ik organiseerde naar Detroit blijken echt van waarde als je creatief wilt nadenken over de aanpak van de krimp in Delfzijl en omgeving. Ook al ligt Detroit in een land dat anders is dan het onze, in cultuur en financieel-juridische context en is de schaal van de krimp in Detroit ontzagwekkend. Een paar voorbeelden: (1) er is in samenwerking tussen gemeente en markt een keuze gemaakt in te slopen wijken en te behouden wijken vanuit de kansen die de laatste bieden. (2) Burgers worden verleid om in de kansrijke wijken te gaan wonen. (3) De waardedaling van vastgoed is enorm, ook in de koopmarkt; huizenprijzen van 10.000 dollar zijn geen uitzondering, waar ze een decennium geleden nog 150.000 deden. (4) De gemeente zet in met een strategisch plan voor de komende 40 jaar om het tij te keren, niet door de stad weer de omvang van ooit te willen laten hebben, maar door een leefbare stad te maken waar leefgeluk te halen is. (5) De stad zet in op waar het goed in is. Dat wordt vermarkt. Op allerlei manieren en breed door allerhande groepen. (6) Kleinschalige initiatieven vanuit burgers en ondernemers voeren de boventoon.
De stappen om van Detroit weer een aantrekkelijke stad te maken kunnen denk ik heel goed vertaald worden naar onze opgave in de Eemsdelta. Leren van Detroit dus. Wie gaat er volgend jaar mee?
0 reacties